Ratio 1953

Jumbo logo met 2 H's in het olifantje. Spel is in verschillende niveau's te spelen middels een door een draaischijf aanpasbaar speelbord. 3 witte speelstukken en 1 zwart speelstuk.
Het spel werd bedacht door prof. Fred Schuh, maar is eigenlijk een bestaand spel uit Frankrijk uit de 19e Eeuw, bekend als "Soldatenspel",dat in zijn uitgebreide vorm werd beschreven in een Frans militair blad uit 1886.
Schuh heeft vervolgens een versimpelde versie met de naam "Dwergenspel" of "Pak den Reus" uitgebreid beschreven in zijn in 1943 uitgekomen boek 'Wonderlijke Problemen', waar hij ook ingaat op varianten en het "Soldatenspel" (zie blz.175 - blz.192 ).
Dit boek is in feite het eerste echte spellenboek in de Nederlandse taal en het heeft helaas door de publicatie in de oorlog geen wijde verspreiding gekend.
Fred Horn vond het boek ooit na lang zoeken uiteindelijk in de boekenkast van zijn vader tussen de wiskundeboeken. Die had in de oorlog wiskunde gestudeerd (middelbare akte) en Schuh was de schrijver van een hele serie studieboeken over dit onderwerp.
Schuh heeft na de oorlog in 1951 nog een boek met een meer frivole inhoud gepubliceerd: "Spelen met Getallen" (zie foto 4).

Het spel heeft een in de doos gemonteerd speelbord met stansgaten. Daaronder zit een excentrisch gemonteerde kartonnen draaischijf waarmee in totaal 11 verschillende spelborden kunnen worden gemaakt. In het bijgeleverde boekje werkt Schuh het spel op al deze bordjes volledig uit. Alle winstconfiguraties zijn opgenomen.
Mede daardoor heeft dit spel waarschijnlijk nooit 'potten kunnen breken' omdat dit alleen voor mathematici interessant is.

Opmerkelijk is dat op de foto in het boek 'Spelen met Getallen' (zie foto 4 en 6) Schuh het spel speelt met Max Euwe, waarschijnlijk op het promotietoernooi in 1950 waarvan sprake is in het krantenartikel op foto 5. Ook de dammer Rozenburg is te herkennen. De foto in kwestie laat een los speelbordje zien, dat speciaal voor deze gelegenheid lijkt te zijn gemaakt als prototype omdat het maar 1 vorm van het spelbord weergeeft.
De Graaff van Jumbo vertelde Fred Horn ooit dat ze ontzettend veel last met Schuh hebben gehad bij het zetten en drukken van het boekje omdat er iedere keer weer fouten inzaten. De uitgave van het spel was daardoor volgens hem dan ook (veel) later dan gepland.
 
Achtergrond info: Fred Horn
Foto 3: Amsterdams Historisch Museum