Wist je dat je in VIVES Spellenlab niet alleen recente bord- en gezelschapsspellen kunt vinden, maar ook een indrukwekkende collectie erfgoedspellen? Deze spellen werden vóór 1970 uitgegeven. Dankzij de gulle schenkingen van Fred Horn, Eric van Waarden, Han Heidema en Marc Driesen is onze erfgoedcollectie met bijna 3.500 titels bijzonder rijk. Naast vele 'rode speldozen' uit het begin van de 20e eeuw, zijn we ook trotse bezitters van ongeveer 1.000 speelprenten (ook wel 'platte spellen' of 'centsprenten' genoemd) uit de 18e en 19e eeuw. Het oudste spel in onze collectie dateert zelfs uit 1738!
E-tentoonstelling 'Op weg naar de Toekomst'
In het Volkskundemuseum van Brugge vind je tot eind dit jaar een aantal van onze erfgoedspellen met als thema 'Op weg naar de toekomst'.
Voor deze tijdelijke tentoostelling selecteerden we spellen die de technologische vooruitgang van de 'vervoersmiddelen' mooi in beeld brengen.
Ga zeker eens langs in het Volkskundemuseum (Volkskundemuseum | Musea Brugge) om deze bijzondere spellen te bewonderen!
Ben je nu al nieuwsgierig? Met dank aan de medewerkers van Erfgoedcel Brugge kan je via deze link de E-tentoonstelling bekijken!
In 's Hagen - Pieter Paupie
Door de verschillende schenkingen beschikt VIVES SpellenLab over meerdere spellen van vóór 1800!
Zo is het oudste spel uit onze collectie ‘In ’s Hagen - Spel Verbeeldende de historie van Holland' van Pieter Paupie, daterend uit 1738-1741.
Het is een variant op het klassieke ganzenbord en brengt op speelse wijze de geschiedenis van de Nederlanden in beeld... Dit spel werd speciaal ontworpen om de adel de geschiedenis van Holland & de Nederlanden bij te brengen.
Dit bijzondere exemplaar komt uit de schenking Eric van Waarden.
Samenwerking met Erfgoedcel Brugge
De samenwerking tussen VIVES SpellenLab en Erfgoedcel Brugge begon begin 2019 en bracht meteen een boeiend avontuur met zich mee! In ons gesloten archief lagen toen meer dan 1500 erfgoedspellen, maar door onze focus op nieuwe spellen wisten we niet precies wat er allemaal was, hoeveel er waren, of welke waarde ze hadden. Het was tijd voor een nieuwe aanpak!
Na een eerste kennismaking besloot Erfgoedcel Brugge ons te helpen met het registreren en digitaal ontsluiten van onze collectie. Ze zochten vrijwilligers die ons elke woensdag- en vrijdagvoormiddag kwamen ondersteunen bij het registreren, meten, opzoeken en fotograferen van de spellen. Daarnaast kregen we ook deskundige ondersteuning van Erfgoed Vlaanderen over het bewaren en beschermen van onze collectie.
En nu, begin 2025, zes jaar later, hebben de zeven vrijwilligers van Erfgoedcel Brugge de laatste spellen afgerond. In die periode hebben ze bijna 3500 speelprenten, speldozen en kwartetten (allemaal van voor 1970) geregistreerd! Deze waardevolle collectie is nu te bekijken op Erfgoedinzicht (zie link hieronder) en vanaf 2026 op de nieuwe website van Meemoo (MuseumPlus). Op de website van Erfgoedcel Brugge vind je bovendien heel wat informatie over onze inspirerende samenwerking.
Vanuit VIVES SpellenLab willen we een grote dankjewel zeggen aan alle vrijwilligers, medewerkers van Erfgoedcel Brugge en het Brugse stadsbestuur voor de vlotte, boeiende en enthousiaste samenwerking!
Schenken aan VIVES SpellenLab
Een groot deel van de SpellenLabcollectie is afkomstig uit schenkingen. Dankzij de schenkingen van Piet Notebaert, Fred Horn, Eric Van Waarden, Han Heidema en Marc Driessen mochten we meer dan 12.000 (erfgoed)spellen in onze collectie opnemen.
Vanwege de omvang van onze collectie en het steeds groter wordende ruimtegebrek kunnen we helaas niet op alle schenkingen ingaan. Daarom willen we vooraf aangeven welke items niet in aanmerking komen voor schenking. Dit zijn: puzzels, goocheldozen, speelgoed, bouwdozen, volksspelen, grote spellen en niet-gepubliceerde spellen…
Wil je overwegen om een schenking te doen? Neem dan eerst een kijkje op onze website https://www.spellenlab.be/speldatabase om te zien of wij de spellen al in ons bezit hebben. Als we de spellen nog niet hebben, staan we zeker open om ze op te nemen in onze collectie.
Alvast hartelijk dank voor je begrip en je interesse!
HONGS - Historisch Overzicht Nederlandstalige GezelschapsSpellen
Op SpellenLab.be/speldatabase vind je niet alleen alle spellen die we in VIVES SpellenLab herbergen, maar ook spellen die op Hongs.nl terug te vinden waren.
Hongs.nl werd opgericht door de Nederlander Rob van Linden. Rob was gefascineerd door bord- en gezelschapsspellen en deed diepgaand onderzoek naar de geschiedenis van Nederlandstalige spellen. In tegenstelling tot grote websites zoals Wikipedia en Board Game Geek werkte hij samen met een kleine groep verzamelaars, zoals Fred, Eric en Marc, en controleerde alle data zorgvuldig. Daardoor is de informatie op Hongs.nl bijzonder waardevol voor de Nederlandstalige spellenwereld.
We zijn Rob dan ook heel dankbaar dat wij alle data van Hongs.nl in onze speldatabase mochten opnemen.
De spellen van Hongs kan je op speldatabase raadplegen door in de linker zoekkolom 'Hongs' aan te klikken (of via de link hieronder). Zoek je de Hongs-spellen die ook fysiek in het SpellenLab aanwezig zijn, dan klik je eveneens 'Spellenlab' aan.
Veel ontdekplezier!
Erfgoedcollectie bezoeken
Ben je benieuwd naar onze erfgoedcollectie? VIVES SpellenLab organiseert regelmatig boeiende rondleidingen voor het grote publiek! Kom bijvoorbeeld langs tijdens SpellenFest of Erfgoeddag en ontdek wat wij allemaal in huis hebben. Het is een unieke kans om onze collectie van dichtbij te bekijken en meer te leren over de geschiedenis van erfgoedspellen!
Wil je liever een rondleiding op maat voor jouw groep? Dat kan ook! Klik op de onderstaande link voor meer informatie en boek je eigen bezoek.
Daarnaast werken we actief mee aan tijdelijke tentoonstellingen in diverse musea. Zo kun je in het Volkskundemuseum van Brugge 15 van onze erfgoedspellen bewonderen. Elke zes maanden wordt deze collectie vernieuwd, zodat je telkens weer nieuwe spellen kunt ontdekken en genieten van onze rijke geschiedenis.