Executieve functies zijn verbonden met schoolprestaties, zoals lees- en rekenvaardigheden, probleemoplossend vermogen en de sociaal-emotionele ontwikkeling. Deze Spellenkoffer werd ontwikkeld om executieve functies bij kleuters te versterken.
Executieve functies zijn verbonden met schoolprestaties, zoals lees- en rekenvaardigheden, probleemoplossend vermogen en de sociaal-emotionele ontwikkeling. Deze Spellenkoffer werd ontwikkeld om executieve functies bij kleuters te versterken.
Wanneer er sprake is van tekorten in EF, heeft dit invloed op vele aspecten van gedrag. Kinderen met executieve functieproblemen gaan vaak onderpresteren.
Wanneer er sprake is van inhibitieproblemen, kan dit zich uiten in onder andere ongeremdheid en impulsiviteit, wat weer kan leiden tot onaangepast gedrag en/ of aandachtstekort-/hyperactiviteitstoornissen – ADHD. Wanneer de mentale flexibiliteit onvoldoende ontwikkeld is, uit zich dit mogelijk in rigide, stereotiepe gedragingen en moeilijkheden in de regulatie en aanpassing van motorische handelingen. Deze kenmerken zijn onder andere terug te zien bij personen met een autismespectrumstoornis. Kinderen met problemen bij het executief functioneren krijgen vaak onterecht labels opgeplakt.
Wanneer we ons richten op het executief functioneren van kinderen, krijgen we meteen concrete interventiemogelijkheden. We zien op welke functie een kind uitvalt en kunnen deze gericht gaan trainen en versterken.
De focus in dit project ligt op het trainen van executieve functies door middel van spel.
Uit het geheel van mogelijke executieve functies, weerhielden we 3 kern-executieve functies: werkgeheugen, flexibiliteit en inhibitie.
Ter versterking van deze executieve functies werden een aantal spellen geselecteerd door het Team uit het Spellenarchief. De selectie gebeurde door het invullen van een didactogram per spel en een korte testronde waarbij de spellen door verschillende kinderen werden gespeeld.
In het praktijkluik werden spellen uitvoerig getest door een uiteenlopend doelpubliek van leerkrachten, GON- en zorgleerkrachten, 3de-jaarsstudenten uit de lerarenopleiding lager onderwijs en kinderen uit de basisschool.
De spelers en spelbegeleiders vulden een beoordelingsformulier in per spel.
Spellen die het meest inzetten op de kern-executieve functies en het meest positief bevonden werden in de beoordelingsformulieren, werden weerhouden. Hiervan werd een spellenkoffer samengesteld met 14 spellen.
Er werd naast het ontwikkelen van een spellenkoffer ook een meetinstrument opgemaakt. Met dit meetinstrument is het mogelijk om na te gaan in welke mate een spel oefent op een bepaalde executieve functie. Dit meetinstrument kan ingekeken worden bij VIVES SpellenLab.
Ook voor meer informatie over het onderzoek kunt u terecht bij de medewerkers van VIVES SpellenLab.
Na het onderzoek werd de koffer samengesteld.
Er werden 14 spellen uitgekozen.
Voor elke executieve functie werden 5 spellen uitgekozen (Inhibitie: 4).
Werkgeheugen
Schalkse schelmen
Rapido
Gemaskerde nacht
Pengoloo
Dier op dier
Flexibiliteit
Folanimos
Mix Max Dieven
Loco
Ik wil koekjes
Little Action
Inhibitie
Flo Fladdermuis
Vlotte geesten
Fonkelschat
Roodkapje
In de koffer is ook een bundel terug te vinden met een spelfiche per spel en extra uitleg. Daarnaast is een volledige bundel beschikbaar met uitleg over executieve functie.
Doelgroep: kleuters + leerlingen uit het eerste leerjaar
Uilenen kan via mail: spellenlab@vives.be met vermelding van
De prijs voor het uitlenen bedraagt 55 euro excl. BTW + 50 euro waarborg.