Iedereen heeft het recht om te spelen! In het VIVES Spellenlab kwamen en komen nog steeds op regelmatige basis vragen binnen naar spellen om executieve functies te oefenen, geschikt voor de doelgroep van jongeren en volwassenen met een verstandelijke beperking. Voor ons eerste PWO-project ‘Spel op Maat’ zijn we uitgegaan van deze oproep vanuit het werkveld, specifiek gericht op jongeren en volwassenen met een verstandelijke beperking. We vertaalden deze oproep naar ons concreet project om spellen te selecteren en aan te passen die geschikt zijn om de executieve functies te trainen bij jongeren met een verstandelijke beperking.
Onderzoek
Aan de hand van een literatuurstudie en een bevraging van het werkveld hebben we eerst een selectie van spellen gemaakt die zoveel mogelijk voldeden aan deze beide voorwaarden van functie (trainen van executieve functies) en doelgroep (jongeren en volwassenen met een verstandelijke beperking). Het bleek dat de combinatie van beide voorwaarden geen evidentie was, en dat het project ‘Spel op Maat’ dus effectief een hiaat kon vullen.
De ervaringen tijdens de spelrondes met bestaande spellen en onze prototypes werden in combinatie met de resultaten van de bevragingen gebundeld in een overzichtelijk document, waarbij per spelaspect beschreven staat wat de aandachtspunten zijn bij het kiezen en ontwerpen van een spel voor de doelgroep.
In dit project wilden we enerzijds op zoek te gaan naar een bruikbare methodiek om spelmomenten te observeren van de doelgroep jongeren en volwassenen met een verstandelijke beperking. Anderzijds wilden we op basis van deze bevindingen spellen uitproberen die specifiek inzetten op het trainen van executieve functies, en die spellen als basis gebruiken voor het ontwerpen van nieuwe spelconcepten. Uiteindelijk ontwierpen we vier spelprototypes in een spellenreeks met een overkoepelend thema, die kunnen ingezet worden in de doelgroep van jongeren en volwassenen met een verstandelijke beperking, met focus op het trainen executieve functies. Aan de hand van observaties tijdens verschillende spelrondes pasten we deze prototypes in een cyclisch proces verder aan.
De prototypes en testmomenten
De protoypes worden momenteel uitgebreid getest zodat er nog verbeteringen kunnen aangebracht worden, indien nodig.
Ons testpubliek was alvast heel erg enthousiast!
sep
28
2023
Executieve functies trainen met spellen. Focus op kleuters en lagere schoolkinderen
09.30 - 12.30 u.
Executieve functies zijn verbonden met schoolprestaties, zoals lees- en rekenvaardigheden, probleemoplossend vermogen en de sociaal-emotionele ontwikkeling. Deze spellenkoffer werd ontwikkeld om executieve functies bij leerlingen te versterken.Wanneer er sprake is van tekorten in EF, heeft dit invloed op vele aspecten van gedrag. Kinderen met executieve functieproblemen gaan vaak onderpresteren. Wanneer er sprake is van inhibitieproblemen, kan dit zich uiten in onder andere ongeremdheid en impulsiviteit, wat weer kan leiden tot onaangepast gedrag en/ of aandachtstekort-/hyperactiviteitstoornissen – ADHD. Wanneer de mentale flexibiliteit onvoldoende ontwikkeld is, uit zich dit mogelijk in rigide, stereotiepe gedragingen en moeilijkheden in de regulatie en aanpassing van motorische handelingen. Deze kenmerken zijn onder andere terug te zien bij personen met een autismespectrumstoornis. Kinderen met problemen bij het executief functioneren krijgen vaak onterecht labels opgeplakt. Wanneer we ons richten op het executief functioneren van kinderen, krijgen we meteen concrete interventiemogelijkheden. We zien op welke functie een kind uitvalt en kunnen deze gericht gaan trainen en versterken. In deze vorming bekijken we kort de therorie rond executieve functies en gaan we daarna aan de slag met spellen.We voorzien coöperatieve spellen die het samenwerken verbeteren maar ook competitieve spellen en solitaire spellen die kinderen zelfstandig kunnen spelen. Er zal een specifiek aanbod zijn al naargelang jouw voorkeur gaat naar spellen voor kleuterleeftijd of voor lagere schoolleeftijd.
Onderwijs
Zorgsector
okt
26
2023
De allerbeste kleuterspellen
Er bestaan ongelooflijk veel gezelschapsspellen, maar welke spellen zijn nu juist geschikt om in de klas te gebruiken? Met welke spellen kunnen kleuters zelfstandig aan de slag? Welke spellen bevorderen motorische, sociale en, intellectuele vaardigheden? Hoe kan je taal stimuleren met behulp van spellen?In deze sessie maken we een selectie van de beste kleuterspellen. We bekijken spellen voor de allerkleinsten tot spellen voor snellerende kleuters.Daarnaast hebben we aandacht voor de uitleg van spellen en geven we tips mee om de spellen in de klas te gebruiken.
Zorgsector
Onderwijs
nov
09
2023
Spellen in de ouderenzorg - algemeen
09.30 - 12.30 u.
Binnen de ouderenzorg kunnen spellen gebruikt worden als een aangename invulling van vrije momenten, activiteiten, tijdens therapeutische momenten. Maar spellen kunnen ook tal van vaardigheden op peil houden zoals sociale, emotionele, cognitieve en motorische vaardigheden... Goed gekozen spellen zijn m.a.w. ideale hulpmiddelen om de levenskwaliteit van onze ouderen zo optimaal mogelijk te houden.Thema’s die in deze vorming aanbod komen zijn: vrije tijd, reminiscentie, intergenerationeel, stimuleren vaardigheden, educatieve spellen...Tijdens deze vorming wordt tevens het abonnementssysteem ‘Ouderenzorg’ voorgesteld en is er de mogelijkheid om hiervoor in te schrijven.
Zorgsector
nov
23
2023
Spellen in de OKAN-klas
09.30 - 12.30 u.
Spellen kunnen een grote meerwaarde hebben om (de Nederlandse) taal (in al zijn facetten) te stimuleren in het werken met anderstalige nieuwkomers. Hierbij denken we niet alleen aan typische taalspellen, maar ook aan spellen waarbij de communicatie gestimuleerd wordt zoals bijvoorbeeld het geval is bij coöperatieve spellen.Naast taalspellen, bekijken we ook andere spellen, met een eenvoudige uitleg, die kunnen ingezet worden. Bij alle spellen zoomen we in op de mogelijkheden om ze aan te passen aan de doelgroep. Ook de spelregels en de manieren om spellen uit te leggen worden bekeken. Tijdens deze workshop worden een aantal heel bruikbare spellen voorgesteld en uitgeprobeerd.
Onderwijs
Zorgsector