Iedereen heeft het recht om te spelen! In het VIVES Spellenlab kwamen en komen nog steeds op regelmatige basis vragen binnen naar spellen om executieve functies te oefenen, geschikt voor de doelgroep van jongeren en volwassenen met een verstandelijke beperking. Voor ons eerste PWO-project ‘Spel op Maat’ zijn we uitgegaan van deze oproep vanuit het werkveld, specifiek gericht op jongeren en volwassenen met een verstandelijke beperking. We vertaalden deze oproep naar ons concreet project om spellen te selecteren en aan te passen die geschikt zijn om de executieve functies te trainen bij jongeren met een verstandelijke beperking.
Onderzoek
Aan de hand van een literatuurstudie en een bevraging van het werkveld hebben we eerst een selectie van spellen gemaakt die zoveel mogelijk voldeden aan deze beide voorwaarden van functie (trainen van executieve functies) en doelgroep (jongeren en volwassenen met een verstandelijke beperking). Het bleek dat de combinatie van beide voorwaarden geen evidentie was, en dat het project ‘Spel op Maat’ dus effectief een hiaat kon vullen.
De ervaringen tijdens de spelrondes met bestaande spellen en onze prototypes werden in combinatie met de resultaten van de bevragingen gebundeld in een overzichtelijk document, waarbij per spelaspect beschreven staat wat de aandachtspunten zijn bij het kiezen en ontwerpen van een spel voor de doelgroep.
In dit project wilden we enerzijds op zoek te gaan naar een bruikbare methodiek om spelmomenten te observeren van de doelgroep jongeren en volwassenen met een verstandelijke beperking. Anderzijds wilden we op basis van deze bevindingen spellen uitproberen die specifiek inzetten op het trainen van executieve functies, en die spellen als basis gebruiken voor het ontwerpen van nieuwe spelconcepten. Uiteindelijk ontwierpen we vier spelprototypes in een spellenreeks met een overkoepelend thema, die kunnen ingezet worden in de doelgroep van jongeren en volwassenen met een verstandelijke beperking, met focus op het trainen executieve functies. Aan de hand van observaties tijdens verschillende spelrondes pasten we deze prototypes in een cyclisch proces verder aan.
De prototypes en testmomenten
De protoypes worden momenteel uitgebreid getest zodat er nog verbeteringen kunnen aangebracht worden, indien nodig.
Ons testpubliek was alvast heel erg enthousiast!
mei
16
2024
Probleemoplossend denken: logisch en wiskundig denken (kleuter/lager)
09.30 - 12.30 u.
Op de leeftijd van vier jaar komt het denken bij kinderen op kruissnelheid. Ze beginnen in dagelijkse situaties en met concreet materiaal vergelijkingen te maken en dingen te ordenen. Dit doen ze spontaan en al spelend. Het is dan ook belangrijk dat wij hen op tijd de nodige prikkels aanbieden. Spellen zijn hiervoor een ideaal medium. Tijdens het spelen van spellen kunnen we bij jonge kinderen allerlei 21e eeuwse vaardigheden ontwikkelen. Probleemoplossend denken is een complexe opdracht. Via spel creëren we een zinvolle context en verlagen we de complexiteit. Ze leren spelenderwijs om logisch, kritisch en creatief te denken. Daarnaast bekijken we in deze sessie ook solitaire denkspellen en spellen die focussen op voorbereidend rekenen.
Onderwijs
okt
10
2024
Executieve functies trainen met spellen. Focus op kleuters en onderbouw lagere school
Inschrijven is voorlopig nog niet mogelijk.Executieve functies zijn denkproceseen. Ze zijn verbonden met schoolprestaties, zoals lees- en rekenvaardigheden, probleemoplossend vermogen en de sociaal-emotionele ontwikkeling. Minder goed functionerende executieve functies zorgen vaak voor minder goede schoolprestaties.Executieve functies ontwikkelen nog gedurende de kindertijd en adolescentie. We kunnen de executieve functies ook stimuleren door ze te trainen. In deze vorming bekijken we kort de theorie rond executieve functies en gaan we daarna aan de slag met spellen.We voorzien coöperatieve spellen die het samenwerken verbeteren maar ook competitieve spellen en solitaire spellen die kinderen zelfstandig kunnen spelen. In deze workshop focussen we op spellen voor kleuters en de onderbouw lagere school.
Onderwijs
Zorgsector
nov
28
2024
De Taalbox: taalspellen voor de lagere school en 1ste graad secundair onderwijs
09.30 - 12.30 u.
Spellen kunnen een grote meerwaarde hebben om taal (in al zijn facetten) te stimuleren. Hierbij denken we niet alleen aan typische taalspellen, maar ook aan spellen waarbij de communicatie gestimuleerd wordt zoals bijvoorbeeld het geval is bij coöperatieve spellen.In deze sessie geven we een ruim overzicht van het huidige aanbod aan creatieve taalspellen binnen de domeinen luisteren, spreken, schrijven en lezen. We loodsen jullie door de ongelooflijke verscheidenheid aan spelideeën.Iedereen krijgt de kans om enkele van de spellen zelf uit te proberen. Daarnaast geven we enkele concrete tips om taalspellen te gebruiken in de lessen Frans en Engels en om spellen te spelen met de hele klas.Naast taalspellen, bekijken we ook andere spellen, met een eenvoudige uitleg, die kunnen ingezet worden bij het aanleren van een andere taal. Bij alle spellen zoomen we in op de mogelijkheden om ze aan te passen aan de doelgroep. Tijdens deze workshop worden een aantal heel bruikbare spellen voorgesteld en uitgeprobeerd.DoelgroepLeerkrachten lager onderwijsleerkrachten 1ste graad secundair onderwijs – Nederlands, Frans, EngelsDoelstellingen- kennismaken met de didactische mogelijkheden van gezelschapsspellen- reflecteren over die mogelijkheden in de klaspraktijk en linken aan het leerplan Nederlands- bekijken van mogelijkheden om spellen aan te passen voor de lessen Frans en EngelsInhoudIn deze sessie geven we een ruim overzicht van het huidige aanbod aan creatieve taalspellen binnen de domeinen luisteren, spreken, schrijven en lezen. We loodsen jullie door de ongelooflijke verscheidenheid aan spelideeën.Iedereen krijgt de kans om enkele van de spellen zelf uit te proberen. Daarnaast geven we enkele concrete tips om taalspellen te gebruiken in de lessen Frans en Engels en om spellen te spelen met de hele klas. WerkvormenEen luister- en doesessie met actieve betrokkenheid van de deelnemers.Voorstellen, uitproberen en bespreken van een selectie gezelschapsspellen met een educatieve meerwaarde.
Onderwijs
dec
11
2024
Executieve functies trainen met spellen. Focus op kleuters en onderbouw lagere school
09.30 - 12.30 u.
Inschrijven is voorlopig nog niet mogelijk.Executieve functies zijn denkproceseen. Ze zijn verbonden met schoolprestaties, zoals lees- en rekenvaardigheden, probleemoplossend vermogen en de sociaal-emotionele ontwikkeling.Minder goed functionerende executieve functies zorgen vaak voor minder goede schoolprestaties.Executieve functies ontwikkelen nog gedurende de kindertijd en adolescentie. We kunnen de executieve functies ook stimuleren door ze te trainen. In deze vorming bekijken we kort de theorie rond executieve functies en gaan we daarna aan de slag met spellen.We voorzien coöperatieve spellen die het samenwerken verbeteren maar ook competitieve spellen en solitaire spellen die kinderen zelfstandig kunnen spelen. In deze workshop focussen we op spellen voor kleuters en de onderbouw lagere school.
Onderwijs
Zorgsector