Brussen door Berg & Dal 2004

Een brus is een broer of zus van een persoon met een handicap. De vereniging "Brussenwerking" ontwikkelde dit informatief spel voor kinderen van 6 tot 12 jaar of van 12 tot 18 jaar (dankzij twee verschillende reeksen opdrachtkaarten).
Twee hoofddoelstellingen worden nagestreefd. Enerzijds wil men brussen bij elkaar brengen om hen op een ludieke, niet bedreigende manier de kans te bieden om over hun broer of zus te praten. De aandacht gaat dan volledig naar de brus als persoon zelf. Anderzijds biedt dit spelconcept ook mogelijkheden om kennis te verwerven. Heel veel vragen gaan over verschillende handicaps en hulpverlening. Dit gebeurt soms d.m.v. een klassieke vraag, maar er worden ook doe-opdrachten aangeboden waardoor je ervaart wat het is om een bepaalde handicap te hebben.
Uit de doos puzzel je een groot speelbord in elkaar. Het stelt een landschap voor met een strand, een bos, een stad en een berg waar een weg doorheen loopt. De juiste set opdrachtkaarten wordt verdekt naast het speelbord gelegd. De rode pak is voor kinderen van het lager onderwijs, terwijl kinderen van het secundair onderwijs de blauwe pak gebruiken. Vanzelfsprekend kan dit ook door elkaar. Iedereen krijgt ook nog een reispas waarop per soort terrein (strand, bos, stad en berg) twee vakjes staan om een stempel (fiche) te verdienen. Wie het eerst zijn reispas volgestempeld krijgt, wint het spel.
De spelers plaatsen hun pion bij de vijver, dobbelen om de beurt met twee dobbelstenen en verplaatsen hun pion zoveel vakjes in een bepaalde richting. In elk groot gebied is een groter vak met een vlag. Daar moet een opdracht goed uitgevoerd worden om een stempel (fiche) te verdienen. Gelukkig moet je niet precies met een dobbelsteenworp aankomen. Je neemt een opdrachtkaart en leest de opdracht of vraag voor die bij hetzelfde terrein staat.
Enkele voorbeelden uit de rode pak:
Ga de kamer uit terwijl je weet dat de andere spelers een geheimpje vertellen. Hoe voelt dat aan? Waar ga je liever niet heen met je broer of zus? Mijn broer of zus mag later bij me komen wonen. Ga je hiermee akkoord? Kunnen mensen met een handicap lezen?
En enkele voorbeelden uit de blauwe pak:
Haal met één hand je identiteitskaart uit je portefeuille. Mijn broer of zus krijgt thuis meer aandacht dan ik. Waar of niet waar? Welke aanpassingen voor blinden zie je wel eens in de stad? Mensen met een handicap die de wet overtreden, moeten dezelfde straf krijgen als andere mensen. Akkoord?
Af en toe kan je op het parcours een kortere weg nemen om ergens vlugger te geraken. Soms mag je nog eens gooien en op andere vakjes moet je een beurt overslaan.
Wie als eerste 4 keer 2 stempels verdient in de vier verschillende zones van het speelbord mag zich als winnaar beschouwen.
Het spel mikt overduidelijk naar kinderen die een broer of zus met een handicap hebben. Heel wat stellingen of situaties zijn voor kinderen zonder gehandicapte broer of zus moeilijker in te schatten. Ik denk echter toch dat dit spelmateriaal ook kan gebruikt worden door doelgroepen als jeugdverenigingen en scholen die niet meteen met kinderen met een handicap geconfronteerd worden. De ondersteuning van een goede volwassen begeleider lijkt me dan essentieel.
"Brussen door berg en dal" doet wat het belooft: het bespreekbaar maken van situaties die soms delicaat, soms grappig en soms verhelderend kunnen zijn. Het spelmateriaal oogt prima: een groot kleurrijk speelbord en heel goed ontworpen opdrachtkaarten. De rode kaarten zijn niet meteen geschikt voor uitsluitend 6 à 8-jarigen. Maar als een oudere begeleider aanwezig is, kan de vraag of opdracht "vertaald" worden naar de jonge doelgroep.
De spelregels zijn heel vlot geschreven zodat je binnen de twee minuten kan starten. De doos bevat een nog grotere brochure waarin de antwoorden staan van de kennisvragen. Niet enkel het juiste antwoord wordt gegeven, maar ook extra uitleg en verduidelijking. Het geheel straalt "goed doordachtheid" uit, een kenmerk dat we nog bij andere West-Vlamingen ontdekt hebben...
Het spel kan besteld worden bij Brussenwerking, Gistelsesteenweg 190/1 te 8200 Brugge (www.brussen.be).