Freeze 2010

Vier van de minstens 5 spelers zullen straks de eerste act spelen en leggen hun karakterkaarten boven de toneelkaart. De overige spelers leggen hun karakterkaarten onder de podiumkaart. Iedereen draagt een badge met een kopie van hun karakterkaart en een paperclip om de punten per speler bij te houden. Wie als eerste 16 of meer punten scoort, zal het spel winnen. Maar zo ver zijn we helaas nog niet...
Het spel verloopt over meerdere ronden waarbij telkens vier spelers acteur worden en de overige spelers toeschouwers zijn. Elke ronde bestaat uit vier fases:
.: Fase 1: voor de scène...
Elk van de vier podiumspelers komt nu te weten welke rang (1-4) hij in dit theaterstukje zal spelen. Twee stapels rangkaarten 1-4 worden apart verdekt gemengd. Uit de eerste stapel wordt in het geheim één kaart aan de tweede stapel toegevoegd en elk van de vier spelers krijgt in het geheim een rangkaart. De vijfde rangkaart komt open op tafel. Iedereen weet nu welke rang uit het spel is (als die vijfde kaart ten minste die rang niet was...). Het kan dus best gebeuren dat twee spelers met dezelfde rang zullen moeten spelen. Maar nu weet niemand dit nog.
Eén van de acteurs gooit de vierzijdige dobbelsteen, neemt de bovenste situatiekaart van de voorraad en laat vervolgens elk van de vier acteurs de situatie lezen die met de dobbelworp overeenkomt.
Situaties zijn thema's waarbij de vier acteurs 45 sec krijgen om een toneelstukje te improviseren: op een politieverhoor, op een Kerstmarkt, in de garage, in een kinderkamer... (elke situatie staat in drie talen).
De toeschouwers mogen dit nu nog niet weten. Elk van de vier acteurs moet nu eventjes nadenken welke plaats zijn karakter in dit stuk zal krijgen. Hierbij is de rangkaart belangrijk. Rang 1 in een politiekantoor kan de hoofdinspecteur zijn, rang 4 de persoon die koffie brengt. Enkel de acteur zelf bepaalt in het geheim zijn rol. Tijdens de scène kom je wel die van je medespelers te weten...
Eén van de toeschouwers neemt de zandloper, roept "And action!", draait de zandloper om zodat de scène start.
.: Fase 2: tijdens de scène...
De acteurs proberen hun rol zo te spelen zodat hun rang duidelijk wordt. Alles wat toegelaten is tijdens een toneelopvoering is mogelijk: babbelen, roepen, gebaren, stampen... Maar je rang of de situatie verklappen, kan echt niet!
Tijdens deze opvoering proberen de toeschouwers te achterhalen wie welke rang speelt (#1 = belangrijkste en #4 is de laagste in rang) en welke de situatie zou kunnen zijn.
Zodra de zandloper leeg is, roepen alle toeschouwers "Freeze" waarop de acteurs effectief als bevroren blijven staan.
.: Fase 3: na de scène... (raden en score)
De toeschouwer met de laagste score (of hij die het meest rechts in het publiek zit) mag nu de situatie raden. Indien juist geraden, scoort deze speler 2p. Er is slechts één poging om de situatie te raden. En er is geen straf voor een foute gok. Indien een acteur tijdens de opvoering de situatie of zijn rang verraden had (vrijwillig of onvrijwillig) dan krijgt elke andere speler 1p.
Nu wordt een rang geraden. De vierzijdige dobbelsteen bepaalt welke rang alle spelers (acteurs en toeschouwers) moeten raden. Iedereen steekt zijn beide handen in de lucht, telt af van 3 naar 1 en wijst op hetzelfde moment naar die acteur die volgens hen met de gedobbelde rang overeenkomt. Indien je zelf die acteur bent, moet je naar jezelf wijzen (anders verlies je 5p).
Indien je denkt dat niemand die rang speelde, dan moet je je beide handen in de lucht houden. Als je denkt dat twee acteurs die rol speelden, dan wijs je met beide handen naar elk van die acteurs. Als je vermoedt dat er slechts één acteur die rang speelde, dan moet je je andere hand in de lucht houden. Als je zelf die rang speelde en je vermoedt dat niemand anders ook de rang had, dan wijs je met één hand naar jezelf en laat je je andere hand in de lucht. Als je zelf die rang speelde en je vermoedt dat er ook nog een andere acteur die rang moest spelen, dan wijs je met één hand naar jezelf en met de andere naar die bewuste acteur.
Lijkt moeilijk? Valt best mee. Je moet nl. beseffen dat een bepaalde rang twee keer in het spel kan zitten. Dus kan je maximaal naar twee personen wijzen (inclusief jezelf).
Scoren
- Als je wijst naar een acteur die ook naar zichzelf wijst, krijg je +3p.
- Als je wijst naar iemand die niet naar zichzelf wijst, scoor je -1p.
- Als je zelf de gedobbelde rang moest spelen (en dus naar jezelf wijst), scoor je +3p als er minstens één andere speler naar je wijst. Anders krijg je -1p.
- Elke hand die naar de lucht wijst, scoort niets.
De scores worden bijgehouden met de paperclip op je badge.
Einde van het spel
Als iemand 16 of meer punten bezit, eindigt het spel. De speler die nu de meeste punten bezit, wint het spel.
.: Fase 4: volgende ronde voorbereiden
Na elk toneelstuk verlaten drie van de vier acteurs het podium en worden door drie toeschouwers vervangen. De drie meest rechts liggende kaarten van de acteurs worden verwijderd, verdekt gemengd en rechts toegevoegd aan de rij toeschouwers. De drie meest links zittende toeschouwers gaan naar het podium waar de reeds aanwezige (overblijvende) acteur helemaal naar rechts opschuift. Leuk systeempje dat zelfs met vijf spelers in het totaal werkt.
Commentaar
Je voelt dat één van beide auteurs, Hans-Peter Stoll, betrokken is bij een improvisatietheatergezelschap in Duitsland. Dit spel is daar jaren gerijpt en is nu in beperkte (444 ex.) oplage beschikbaar.
De acteurs hebben vanzelfsprekend de belangrijkste rol. Je weet enkel dat je b.v. "op het oudercontact" moet spelen en dat je rang 3 toegewezen krijgt. Hoe pak je dat aan? Wanneer begin je te acteren? Welke rol zal je voor rang 3 gebruiken? De passieve papa of de onderdirecteur die toevallig langs de tafel passeert? tegelijk moet je de andere spelers ook in het oog houden. Zal de speler met rang 1 meteen beginnen babbelen, zodat de toeschouwers meteen zijn rang doorhebben? Of wacht hij liever rustig af tot iemand anders de eerste zet doet? Heel spannend hoor, vooral omdat je maar 45 sec hebt om te improviseren.
Freeze speelt heel vlot, de puntentelling is misschien niet zo makkelijk, maar na een paar ronden wel duidelijk. Freeze lijkt me verplicht voor alle momenten waarop mensen leren improviseren, zij het thuis of op school of in amateur toneelgezelschappen. Een aanrader!