Bron: Spellenlab
De oorsprong van het spel is niet zo duidelijk. Het oudste beschreven bord werd gemaakt door een zekere Eckhardt Wettlaufer in Sebastopol, Ontario, Canada (nabij Tavistock) in 1876. In Canada bleef het spel behoorlijk populair. Er werd een patent genomen in 1880. Soms wordt het ook "Pichenotte" genoemd.
Bij een eerste kennismaking denk je aan Carrom. Maar dat gevoel verdwijnt als je het bord zelf bestudeert en de spelregels te horen krijgt.
Het grote ronde houten cirkelvormig bord is verdeeld in drie concentrische schijven, waarvan het middelste een centraal putje bevat en 8 stokjes op de rand evenredig verspreid staan. Het putje is 20p waard en de ringen zijn van binnen naar buiten 15-10-5p waard.
Spelers schieten om beurt schijven vanuit de buitenste rand naar het midden. Het meest typische aan Crokinole is dat de schijf die je schiet wel contact moet maken met een schijf van de tegenstander(s).
Concreet:
Meestal wordt Crokinole met 2 gespeeld. Maar je kan ook 2 tegen 2 spelen. Elke speler (of team) beschikt over 12 schijven (licht of donker gekleurde houten damschijven). Schieten doe je met je vinger.
Om beurt schiet je een schijf vanuit de buitenste zone van je kwadrant. De spelers moeten hierbij op hun stoel blijven zitten (althans toch minstens één bil moet contact hebben met het stoeloppervlak).
Als er schijven van de tegenstander op het bord liggen, moet de speler verplicht contact maken met minstens één vijandige schijf. Dit mag direct of indirect gebeuren. Als je geen contact kan maken, wordt je schijf als "fout" beschouwd en in de goot rondom het bord gelegd (eventueel samen met andere schijven van de speler aan beurt die tijdens deze fase geraakt werden). Schijven in de goot zijn uit het spel.
Als er geen vijandige schijven op het bord liggen, probeert de speler aan beurt zijn schijf naar het centrale punt te schieten. Deze schijf moet binnen de middelste ring blijven liggen of toch minstens de 15p lijn van de ring raken.
Elke schijf die in het centrale 20p putje valt, wordt uit het putje gehaald en mag door de betrokken speler apart op een stapeltje gelegd worden.
Schijven die van het bord vliegen of zelfs maar de buitenste rand van de buitenste ring raken, gaan naar de goot.
Zodra de laatste schijf geschoten werd, eindigt een ronde. De spelers berekenen het verschil tussen hun scores. Deze punten gaan naar de winnaar. Er wordt dan verder gespeeld tot een vooraf afgesproken aantal punten (b.v. 100p).
Commentaar:
Binnen de schietspellen op houten borden verdient Crokinole zijn plaats. De borden zijn heel erg mooi. Het oppervlak is super glad gepolierd. De spelregels zijn vrij eenvoudig en een partij duurt niet zo erg lang. Kortom een aanrader van formaat.
Tip: een Crokinole bord hangt ook mooi tegen de muur...