Ubongo: Extrem 2007

Het grote verschil met de basisversie zit in de vorm van de puzzelstukken. De vorige waren polyomino’s (puzzelstukken bestaande uit één of meer aansluitende vierkanten). Deze versie bevat vier gekleurde sets van 13 polyhexen (figuren bestaande uit één of meer zeshoeken).
Ubongo extrem bevat vier (genummerde) sets van 13 grillige vormen met 4 tot 6 zeshoeken die met minstens één zijde aan elkaar hangen. In de doos zitten nog 54 dubbelzijdige opdrachtborden waarop op elke zijde steeds vier opdrachten voorkomen, waardoor het spel 432 verschillende oefeningen bevat.
Alle opdrachtkaarten worden met eenzelfde zijde (puzzels met 3 of 4 onderdelen) in een stapel geplaatst. Als er afgesproken wordt om met de makkelijke puzzels te spelen dan liggen de opdrachten met zijde 4 puzzelstukken naar boven.
Centraal op tafel worden alle gekleurde (4x13) puzzelstukken open gelegd. Het is blijkbaar niet zo dat elke speler steeds met hetzelfde kleur zal spelen. De reden wordt duidelijk als je alle puzzelstukken naast elkaar gelegd. De vier gekleurde sets zijn niet gelijk. In elke set zitten ongeveer de helft andere vormen. De auteur kiest hier bewust voor een spelconcept waarbij de kleur waarmee je zal spelen elke ronde verschillend kan zijn. Vier grotere zeshoeken worden in de buidel gestopt. Bij de start van elke ronde neemt elke speler blind een zeshoek en deze bepaalt dan de kleur waarmee hij in deze ronde zal moeten puzzelen.
In die buidel zitten ook nog diamanten in vier verschillende kleuren. Vooraf wordt een set van 9 blauwe en 9 gele diamanten op tafel geplaatst. De buidel bevat dan nog 4 keer 9 diamanten (rood–4p, blauw–3p, groen-2p, geel-1p).
In elk van de 9 ronden neemt elke speler een opdrachtbord van de stapel, een gekleurde zeshoek uit de buidel en de 3 of 4 puzzelstukken in dezelfde kleur uit het midden. De zandloper wordt omgedraaid en iedereen probeert nu zo vlug mogelijk zijn puzzel te maken. Wie daar in slaagt, roept “Ubongo” en zal diamanten als beloning ontvangen:
- de eerste krijgt een blauwe diamant (3p) uit het midden + één uit de buidel;
- de tweede krijgt een gele diamant (1p) uit het midden + één uit de buidel;
- de derde en vierde speler krijgt één diamant uit de buidel.
Natuurlijk moet je je puzzel binnen de tijd kunnen oplossen om een beloning te krijgen. Stel dat niemand zijn puzzel binnen de tijd kan oplossen dan wordt de zandloper een tweede keer omgedraaid. Enkel de speler die dan als eerste zijn puzzel correct oplost, krijgt één diamant uit de buidel.
Omdat de 9 blauwe en 9 gele diamanten ook functioneren als rondeteller moeten er elke ronde 1 blauwe en 1 gele diamant van tafel verdwijnen. Ofwel gaan ze naar spelers die binnen de tijd hun puzzel opgelost hebben ofwel gaan ze naar de buidel.
Zo gaat het 9 ronden verder. Nu berekent elke speler de waarde van zijn diamanten en de speler met de hoogste waarde wint het spel. Bij eventuele meerdere winnaars wordt een extra puzzel opgelost om de winnaar te bepalen.
Commentaar:
De puzzels zijn door hun vorm wat moeilijker te manipuleren. Doordat je ze ook kan omkeren, beschik je eigenlijk over meer combinatiemogelijkheden. Kosmos heeft heel veel aandacht besteed aan de afwerking van het materiaal. Alles voelt stevig aan en ziet er ook heel mooi uit.
Het grote verschil zit in de manier waarop je diamanten kan krijgen. In de basisversie moet je met een pion bewegen om naar een rij te stappen waar je twee diamanten kan oprapen. Je moet niet alleen veel diamanten proberen te verzamelen (door veel puzzels correct op te lossen), maar je moet vooral van één kleur proberen de meerderheid te hebben. Dit laatste valt hier weg. Wie als eerste een puzzel oplost, krijgt een relatief waardevolle diamant en mag er nog eentje uit de buidel nemen. De tweede speler krijgt ook twee diamanten en de eventuele derde en vierde speler slechts eentje. Wie vlug is wordt dus extra beloond. Je hebt natuurlijk een beetje geluk nodig bij het nemen van edelstenen uit de buidel. Het kan best zijn dat de vierde speler een waardevollere diamant trekt dan de eerste. Maar die vierde speler krijgt er ook maar eentje!
Sommige (jongere) spelers hebben meer last van de zeshoekige vormen in deze editie. Maar na een paar keer puzzelen, verdwijnt dat onaangenaam gevoel. De opdrachtkaarten zijn echt heel goed opgesteld. Met een beetje deduceren kan je onderzoeken waar wel puzzelstuk hoort.
Deze Ubongo is misschien niet extreem moeilijk, maar bevalt me beter dan het basisspel. Minder tijd nodig om alles klaar te zetten, veel makkelijker uit te leggen (vooral ook in klas) en toch spannend genoeg omdat de twee vlugste spelers twee diamanten krijgen als beloning.
Verschil met Ubongo basis:
- geen figuren opgebouwd uit vierkanten maar uit zeshoeken
- vier verschillende sets van 13 puzzelstukken
- beloningssysteem om diamanten te krijgen werkt anders (geen meerderheid maar veel waardevolle diamanten verzamelen)
- minder voorbereidingswerk (geen gedoe met diamanten en pionnen klaar leggen)