Elasund: Die Erste Stadt (Abenteuer Catan) 2005

De Kolonisten van Catan kennen we ondertussen allemaal (als dat niet zo is mag je dit vooral niet doorvertellen...). Het spel kent inmiddels tientallen varianten en uitbreidingen. Recent voegde Klaus Teuber daar twee nieuwe concepten aan toe: Candamir (Die Ersten Siedler) en Elasund (Die Erste Stadt). Beide dragen de ondertitel ‘Abenteuer Catan’. Ze zijn voor een stuk gebaseerd op de gelijknamige roman die in 2004 verscheen.
Candamir vertelt het verhaal van de eerste kolonisten die op zoek zijn naar grondstoffen en tijdens hun tochten allerlei avonturen beleven. Dat spel valt behoorlijk tegen, dus stond ik wat argwanend tegenover dit tweede deel waarin vooral aandacht geschonken wordt voor de verdere uitbouw binnen de eerste stad ‘Elasund’.
Elasund overtreft Candamir. Heel zeker. Je voelt ergens de achterliggende spelconcepten die we kennen van het Catan-spelsyteem en toch verloopt dit spel heel anders.
Elasund is een spel over de uitbouw van een stad. Elke speler controleert een van de grote families en probeert door het bouwen van steeds grotere huizen invloed uit te oefenen in de stad. Het spel start met een vrij lege stad waarin de spelers elke reeds twee kleine huizen staan hebben. Het speelbord is onderverdeeld in een raster dat aan de lange haven grenst. In die haven staan de ons zo vertrouwde getallen 2 tot 12 die door een dobbelsteenworp bepalen in welke rij goud- of machtkaarten te verdienen zijn. De rij ‘7’ komt niet voor. Die is bestemd voor het piratenschip. Rondom de stad wordt gezamenlijk een muur gebouwd. Spelers die hier goed in investeren, winnen aan prestige en kunnen daardoor vlugger zegepuntsteen plaatsen. Want ook hier draait alles om zegepunten: wie er als eerste 10 kan plaatsen, wint het spel.
De speler aan beurt gooit de twee dobbelstenen. Hun som bepaalt welke rij goud genereert of machtkaarten opbrengt (doordat jouw huizen in die rij staan). Met het goud kunnen bouwvergunningen aangekocht worden die je toelaten om er later een groter huis te bouwen. Hoe meer prestige een huis uitstraalt, hoe meer zegepuntstenen je er kan plaatsen of hoe meer goud het huis kan opbrengen.
Doordat spelers eerst bouwvergunningen moeten plaatsen, krijgen medespelers inzicht in wat iedereen van plan kan zijn. Dit verhoogt de interactie tussen de spelers. De te bouwen huizen zijn schaars en de combinatiemogelijkheden zijn niet zo uitgebreid zodat er redelijk goed moet gepland worden. De rijen ‘6’ en ‘8’ brengen statistisch het meest op, maar die zijn toevallig ook in de buurt van de te bouwen kerk. Een groter gebouw kan een kleiner doen verdwijnen. Enkel de kerk blijft staan...
De grafische afwerking is schitterend. Er is goed nagedacht over de spelersbezetting. Bij minder spelers wordt in een kleiner stadsdeel gespeeld zodat de interactie tussen die spelers nog groter wordt. Het spel speelt volledig zelfstandig (je hebt dus geen enkele andere doos nodig). Waarin dit spel volledig verschilt van zijn voorlopers is het wegblijven van onderhandelen en ruilen tussen de spelers. Hier speelt iedereen voor zich. Dat is echter ook leuk.
Elasund is zo’n spel dat je beslist eens moet uitproberen. Het speelt iedere keer anders, doet vaag aan het Kolonistenprincipe denken en zal vooral strategisch (denken op langere termijn) ingestelde spelers bekoren. In wezen is het een legspel dat door de steeds kleinere beschikbare ruimte zijn spanning kan opbouwen.
Elasund is waarschijnlijk het beste spelconcept dat Klaus Teuber deze eeuw heeft bedacht.