Mystere à l’ Abbaye 2003

Broeder Adelme is niet meer. Zijn levenloze lichaam werd net buiten de abdij ontdekt. Vader abt beslist dat niemand de abdij mag verlaten totdat de moordenaar bekend is.
Het speelbord toont de plattegrond van de abdij. Alle broeders starten in de grote kerk. 24 verdachtenkaarten worden over de spelers verdeeld. Maar vooraf werd er eentje opzij gelegd (deze broeder is de te zoeken dader). Elke speler probeert in de loop van het spel gericht vragen te stellen om zoveel mogelijk verdachten van zijn notitieblaadje te kunnen schrappen (een systeem dat bekend is dankzij Cluedo). Maar de spelers scoren op het einde van het spel punten voor het ontdekken van correcte kenmerken en de naam van de dader. Hoe meer onthullingen je doet tijdens het spel, hoe meer punten je scoort. De winnaar is dus niet noodzakelijk de speler die de naam van de schuldige als eerst bekend maakt.
Het spel verloopt over meerdere ronden die de 8 getijden in een abdij voorstellen (Metten, Lauden,... Completen). Telkens een volgende tijd aanbreekt (zodra iedereen 4 keer aan de beurt kwam), wordt de bel geluid en moeten alle pionnen terug naar de kerk.
Wie aan de beurt komt, verplaatst eerst zijn broeder 1 of 2 vakken over het speelbord. Indien je pion op een vak eindigt waar een pion van een andere speler staat, kan je deze een vraag stellen. De ondervraagde speler kan het antwoord weigeren. Maar als hij besluit te antwoorden, heeft hij het recht een tegenvraag te stellen waarop de speler aan beurt moet antwoorden. Elk soort vraag kan gesteld worden, zolang de naam van een broeder niet in het antwoord moet voorkomen. Hoeveel kaarten van verdachten met een baard heb je in je hand? Hoeveel Benedictijnenbroeders heb je op je fiche geschrapt? Heb je de kaart van Vader Bruno reeds gezien?
Na deze ontmoeting voert de speler de eventuele actie uit die typisch is voor het het vak waar je pion staat. In het Confessorium neem je een verdachtenkaart van de speler die daar het laatst op biecht was (daar is een handig systeempje voor bedacht). Sta je in de Cellula van een medebroeder, dan neem je een willekeurige verdachtenkaart uit de hand van die speler. In het Scriptorium neem je een kaart die je toelaat om tijdens het spel speciale acties uit te voeren. In de Bibliotheca staan de meest waardevolle en verboden boeken. De speler met het minst aantal handkaarten mag hier binnengaan. De kaarten die je hier mag nemen, geven je bijzondere extra mogelijkheden voor je onderzoek. In het Parlatorium krijg je extra verdachtenkaarten of mag je naar een verdachtenkaart vragen door één of twee kenmerken op te geven (toon mij een Franciscaan met kap). In de Crypta krijg je een kaart om eens twee keer na elkaar te spelen. In het Capitulum uit je beschuldigingen of geef je onthullingen om punten te scoren. In een onthulling zit één kenmerk van de verdachte (de dader draagt geen kap). Is je onthulling correct, dan scoor je 1 punt. Als je weet wie de dader is, mag je een beschuldiging uiten, die 2p opbrengt.
Deze doos koop je alleen al omwille van het schitterende materiaal: een prachtig getekende abdij op het speelbord, fraaie pionnen, een echte bel en heel mooie kaarten. De spelregels lezen vlot en voelen intuïtief aan. Op het eerste zicht lijken ze wat op Cluedo, maar er zijn toch een paar belangrijke verschillen: het speelritme wordt bepaald door de getijden, je kan heel veel soorten vragen stellen, er komen gebeurteniskaarten voor die het spel een soms complete andere wending geven (iets wat wij de typische Franse inslag noemen) en je bent niet verplicht om een antwoord te geven. Je moet je verplaatsingen zorgvuldig plannen, want om de zoveel tijd keert iedereen terug naar de kerk. De blok met notitieblaadjes is heel luxueus maar bevat te weinig plaats om andere dingen op te schrijven. Elke speler krijgt een goede samenvatting van de verschillende mogelijkheden in de diverse locaties van de abdij. Liefhebbers van deductiespellen met een tikkeltje chaos zullen dit spel vaak herspelen. Andere zullen het meestal houden bij één partij.