Breinbreker 1999

De illustraties op de doos laten je vermoeden dat dit een soort poker of Yahtzee-variant is: een dobbelbeker, dobbelstenen en een scoreblok.
Als je de rugzijde goed leest, weet je meteen dat dit een dobbel-rekenspel is dat helemaal geen bluffactor bezit.
De vier dobbelstenen zijn tienzijdig en bevatten de cijfers 0 tot en met 9 (waarbij je de 0 als nul of tien kan gebruiken).
Wie aan de beurt komt, gooit alle dobbelstenen uit de beker en moet met de vier bekomen cijfers een bewerking maken die 10 uitkomt. Je mag hierbij naar eigen inzicht optellen, aftrekken, vermenigvuldigen, delen en zelfs de vierkantswortel nemen. De volgorde bepaal je zelf en je mag ook een tussenresultaat gebruiken tijdens je bewerking.
Een voorbeeld maakt veel duidelijk: stel dat je 3-4-3-9 dobbelt. Je kan dan b.v. 3+4=7 optellen met het resultaat van 9:3=3, waardoor je 7+3=10 krijgt. Het typische aan dit rekenspel is dat iedereen eerst de '10' moet proberen te vormen. Als dit lukt, wordt op het scoreblad een kruisje in de eerste kolom '10' geplaatst. Pas als een 10 werd gevormd, probeert de speler een '20' te berekenen, vervolgens een '30', enz. Wie het eerst een kruisje in de '100'-kolom kan plaatsen, wint het spel.
Wie binnen de toegestane speeltijd (bepaald door een zandloper) geen kruisje in de kolom kan plaatsen, moet het op dat moment berekende getal als restgetal in de betreffende kolom plaatsen. Wie uit de bovenstaande reeks b.v. niet onmiddellijk de berekeningswijze tot 10 ziet, moet zijn ondertussen berekend resultaat in die eerste kolom opschrijven. Dit restgetal MOET bij een volgende speelbeurt mee gebruikt worden, dus samen met de vier nieuw gedobbelde cijfers. Lukt het weer niet om binnen de tijd b.v. een 10 te vormen, moet het tweede restgetal opgeteld worden bij het eerste en opgeschreven worden in de kolom. Hoe trager je dus het vereiste resultaat vindt, hoe groter je verplicht te gebruiken restgetal wordt (er zijn 9 vakjes in elke kolom...).
Bij elke speelbeurt krijgt de speler een bepaalde tijd (1 min). Ondertussen zitten de andere spelers wat rond te kijken. Dat verveelt op den duur. Je spreekt beter af om allemaal met dezelfde dobbelsteenworp te spelen, waardoor iedereen steeds speelt.
Het spelregelboekje bevat nog een interessante variant die eigenlijk ook alleen kan gespeeld worden.
Het spel zelf functioneert. Het is verbazend te zien hoeveel combinaties kunnen berekend worden met vier eenvoudige cijfers. In een klasomgeving moet dit spel veel succes hebben. Ik kan me echter inbeelden dat niet iedereen thuis graag rekent. Daar zal het spel wellicht minder aanslaan. Wat ook niet zo leuk overkomt, is de controle. Je medespelers moeten steeds mee controleren of jouw berekeningswijze wel het correcte resultaat geeft als je wel aangeeft. Dat verveelt sommigen op den duur. Langs de andere kant biedt die zandloper dan het voordeel, dat wie echt wil combineren, meerdere oplossingen kan vinden en op deze wijze in één speelbeurt soms twee tot drie kolommen kan afkruisen.
In het begin vormt een groot restgetal een probleem, maar eenmaal je aan de '70'-kolom bent, ben je blij dat je reeds met een bepaalde getal je berekeningen kan starten. Op dit moment vormt het restgetal soms een waardevolle term in je berekeningen.
Het doosje doet een pokerspel vermoeden, maar inhoudelijk is dit een heel knap reken-dobbelsteenspel met een duidelijke didactische meerwaarde.