Slabberjan 1990

Traditioneel Zeeuws spel, dat tot vrij kort geleden nog in kleine oplages werd gemaakt in Middelburg. Zak met opdruk Goudswaard op de Nieuwe Burg te Middelburg. Spelregels met opdruk Goudswaard op de Burgpromenade te Middelburg.

Te oordelen aan het aantal overeenkomsten, is Slabberjan de Zeeuwse variant van het Noorse doppenspel GNAV. Dit spel heeft zijn oorsprong in het Italiaanse kaartspel CAMBIO, dat uit de veertiende eeuw stamt -mogelijk nog langer geleden. Het spel is onder verschillende namen, met verschillende aantal kaarten en spelregels bekend geraakt in steeds noordelijker landen in Europa. GNAV bereikte Noorwegen via Denemarken. Het was toen nog een kaartspel. Zie ook foto 3 die de 'routering' van het spel door Europa weergeeft.
GNAV met kaarten werd verboden door koning Christiaan van Denemarken in de 18e eeuw maar omdat het spel toen al met zowel kaarten als doppen werd gespeeld bleef het spel in de vorm met de doppen bestaan. Daardoor werd het vooral door zeelui en soldaten gespeeld omdat die niet mochten kaarten of dobbelen.
De kerk keurde het spel als zodanig niet af getuige het feit dat het spel binnen de familiekring gewoon gespeeld werd op zondagen en christelijke feestdagen.

Slabberjan wordt gespeeld met een zak vol houten speeldoppen, of 'teuten'. Op elk van deze speeldoppen staat op de onderkant een cijfer of een afbeelding. De weergave op elke speeldop geeft een waarde weer. In zijn werking heeft het min of meer de uitstraling van ZEVENZAK. Ieder begint met wat (het aantal bepaalt de duur van het spel) muntjes en als je die verloren hebt ben je uit het spel. De laatst overgeblevene wint de pot.
Evenals ZEVENZAK is het een familiespel dat vaak op bijzondere feestavonden zoals Nieuwjaar werd gespeeld.
Foto 3 toont materiaal uit een lezing van Fred Horn over Slabberjan voor het BGS te Philadelphia in 2004 (Board Game Studies, het jaarlijkse congres over onderzoek naar bordspelen, voortgekomen uit "Boardgames in Academia").

Foto 1,2: Collectie Harry Hardonk
Foto 3-6: Collectie Fred Horn, Vlaams Spellenarchief te Brugge